Makale

İş Kanunu’na Göre Çalışma Süreleri (29.08.2010)

calisma sureleriGenel olarak haftalık normal çalışma süresi kırk beş saattir. Normal çalışma süresi aksi kararlaştırılmamışsa, haftanın çalışma günlerine eşit olarak dağıtılır.  Bir kişinin bir günlük çalışabileceği maksimum süre on bir saattir.

Bu süreye fazla mesai yapabileceği sürede dahil olup, bu sürenin üzerinde kimsenin çalıştırılmaması lazımdır.

İşçinin işyerinde yada işyerinden sayılan yerde geçen süreleri çalışma süresinden sayılır. Aşağıdaki süreler çalışma süresinden sayılmıştır.

a) Madenlerde, taşocaklarında yahut her ne şekilde olursa olsun yeraltında veya su altında çalışılacak işlerde işçilerin kuyulara, dehlizlere veya asıl çalışma yerlerine inmeleri veya girmeleri ve bu yerlerden çıkmaları için gereken süreler.

 b) İşçilerin işveren tarafından işyerlerinden başka bir yerde çalıştırılmak üzere gönderilmeleri halinde yolda geçen süreler.

c) İşçinin işinde ve her an iş görmeye hazır bir halde bulunmakla beraber çalıştırılmaksızın ve çıkacak işi bekleyerek boş geçirdiği süreler.

d) İşçinin işveren tarafından başka bir yere gönderilmesi veya işveren evinde veya bürosunda yahut işverenle ilgili herhangi bir yerde meşgul edilmesi suretiyle asıl işini yapmaksızın geçirdiği süreler.

e) Çocuk emziren kadın işçilerin çocuklarına süt vermeleri için belirtilecek süreler.

f) Demiryolları, karayolları ve köprülerin yapılması, korunması ya da onarım ve tadili gibi, işçilerin yerleşim yerlerinden uzak bir mesafede bulunan işyerlerine hep birlikte getirilip götürülmeleri gereken her türlü işlerde bunların toplu ve düzenli bir şekilde götürülüp getirilmeleri esnasında geçen süreler.

Burada özellikle belirtmek gerekir ki; çalışanları işyerine getirip götüren araçlar Sosyal Güvenlik Kanunu gereği işyerinden sayılmasına rağmen, çalışanların servislerde geçirdiği süreler çalışma süresinden sayılmaz. Yine İş Kanun’umuzun 68. maddesinde belirtilen ara dinlenmesi de çalışma süresinden sayılmaz. Yalnız ara dinlenme sürelerinin çalışma sürelerinden sayılmaması için, işçinin bu zamanı serbest zaman olarak kullanabilmesi gerekmektedir. Aksi takdirde bu sürede çalışma süresinden sayılmaktadır.

Günlük çalışmanın başlama ve bitiş saatleri ile dinlenme saatleri işyerlerinde işçilere uygun araçlarla duyurulur. İşverenler çalışanların çalıştıkları bu süreleri belgelemek zorundadırlar. Bunun içinde günlük mesai takip çizelgelerinin mutlaka tutulması gerekmektedir.

Son olarak çalışma süreleriyle ilgili olarak öngörülen sınırlamalar, işyerleri ya da yürütülen işlere göre değil, işçilerin şahıslarına ilişkindir.